5 Redenen om te stoppen met “het jezelf uitleggen aan anderen”

Jezelf moeten uitleggen aan anderen… Hoe vaak doe je dit? Wat zou er gebeuren als je het niet deed?

In deze blogpost deel ik met jou 5 redenen waarom het leven een stuk eenvoudiger wordt wanneer je stopt met het jezelf uitleggen aan anderen.

De natuur als voorbeeld

In de natuur legt geen enkele boom aan de andere boom uit waarom het groeit zoals het groeit. Een kamperfoelie legt niet aan iedere wandelaar uit waarom het een twijgje nodig heeft om te klimmen en de Hazelaar geeft niet elke passant een verklaring waarom het zijn stuifmeel laat meewaaien met de wind. En als je dan zo wandelt in een prachtige rustgevend natuurgebied, dan is de behoefte er ook helemaal niet om een gebied te laten uitleggen waarom het zo is geworden zoals het is. Stel je voor dat je aan het begin van een wandeling wordt tegengehouden door een gigantische Beuk, die ongevraagd komt uitleggen waarom het er voor gekozen heeft om rood blad te vormen in plaats van groen en waarom zijn stam glad is. Als wandelaar geniet je van wat je ziet, van wat je ervaart. Juist zonder de uitleg en verklaring van de natuur accepteer je moeiteloos de schoonheid en zuiverheid. Waarom zou jij dan wel alles uitleggen aan de ander?

Aan het uitleggen van jezelf zitten grenzen.

Een psycholoog kan je vertellen dat je niet verplicht bent om jezelf uit te leggen aan anderen. Je hoeft jezelf niet te verantwoorden voor de dingen die je doet. Ook niet voor wat je denkt of waarvoor je kiest in het dagelijks leven.

In sommige situaties, waarin er gevolgen zijn voor de mensen om ons heen, is het wel nodig om jezelf uit te leggen en verantwoording af te leggen voor de dingen die je doet. Bijvoorbeeld wanneer er “schadelijke” gevolgen zijn voor jezelf en je omgeving of schadelijke gevolgen op langere termijn. Een ander voorbeeld is als er nadelige gevolgen voor je directe omgeving zijn en of er sprake is van “de ander pijn doen”. Je zelf uitleggen aan anderen is alleen nodig wanneer de situatie er overduidelijk om vraagt om de balans in een relatie weer te herstellen. Bijvoorbeeld: Je partner vraagt waarom je niet thuis gekomen bent vannacht… “dan heb je wel wat uit te leggen”…

Wanneer er in een gesprek sprake is van empathie en een open houding, dan kan het “jezelf uitleggen aan de ander” als heel vanzelfsprekend worden ervaren. Er is dan begrip over en weer. Door jezelf uit te leggen kun je al pratend voor jezelf verhelderen waarom je de dingen doet die je doet. In werkelijkheid komt het echter veel vaker voor dat de luisteraar niet naar je uitleg luistert maar zelf alvast een conclusie vormt in zijn of haar gedachten. De ander is bezig met het vormen van een antwoord. Je krijgt een advies wat helemaal niet hoeft te passen bij jouw uitleg. En was dat eigenlijk wel jouw bedoeling?
Ook zijn er sociale kringen denkbaar waarbij je meer druk voelt om jezelf uit te leggen. Denk aan je vrienden, je familie, je werk, je partner. Ook hier ben je niet verplicht om jezelf steeds maar weer uit te leggen.
Aan “het uitleggen van jezelf aan anderen” zitten grenzen. Zo hoef je aan niemand uit te leggen waar jouw prioriteiten liggen. Als je liever 20 uur werkt in plaats van 40 en je kunt jezelf daarmee prima onderhouden, gaat alleen jou dat aan. Je hoeft jezelf nooit uit te leggen over je relatiestatus, je geaardheid, waarom je geen kinderen hebt of waarom je niet dichter bij je familie woont, zelfs niet waarom je je ouders niet bezoekt. Je hoeft jezelf niet uit te leggen over wat je geloofsovertuiging is en of je überhaupt wel gelooft. Het gaat er om dat anderen je respecteren om wie je bent zonder een uitleg te vragen. En dat jij anderen ook respecteert zonder uitleg te vragen. Sommige dingen gaan alleen jou aan, daar heeft de ander niets mee nodig.

5 Redenen om stoppen met het jezelf uitleggen aan anderen

1. Het bespaart heel veel tijd en energie.
Gesprekken waarin je jezelf uitlegt aan een ander weerhouden je ervan om de leuke dingen in het leven te ervaren. Je raakt verstrikt in nodeloze discussies en wordt opgezadeld met meningen van de ander waar je door wordt geremd om te zijn wie je wilt. Het is doodvermoeiend.

2. Je geeft anderen niet langer de ruimte om een conclusie te trekken die niet klopt.
Wanneer je altijd de behoefte hebt om jezelf uit te leggen aan anderen, geef je alle vrijheid aan de ander om jouw handelen te beoordelen. Tijdens jouw verklaring kan het lijken alsof de ander luistert, maar ondertussen is diegene bezig om een conclusie te trekken en jou te voorzien van een advies die helemaal niet overeen hoeft te komen met wat je eigenlijk wilt. En zo wordt jouw handelen veroordeeld en dat kan een gevoel van afwijzing geven. Of je blijft maar uitleg geven over het uitleg geven.

3. De ander zal je nooit voor 100% begrijpen.
Anderen begrijpen jouw “uitleggen over jezelf” vanuit hun eigen blik op de wereld, hun eigen normen en waarden, hun eigen geloofsovertuiging. Anderen bekijken je vanuit hun eigen denkkader en levens ervaringen, hun eigen perceptie, hun eigen niveau en snapvermogen. De verschillen tussen hoe jij de wereld beleefd en hoe de ander de wereld beleefd kan heel groot zijn, ook al praat je over het zelfde onderwerp.

4. Je kunt uit de vicieuze cirkel van negativiteit stappen.
Door te stoppen met het jezelf steeds maar uitleggen aan de ander, kun je je richten op de positieve resultaten van jouw handelen. Wanneer je blij wordt van de dingen die je doet en wie je bent (zonder anderen daarmee te kwetsen of pijn te doen) kun je anderen inspireren en je eigenwaarde vergroten. Je mag zijn wie je bent.

5. je ontwikkeld meer zelfvertrouwen (daar wordt je zelfredzaam van).
Zelfvertrouwen helpt om succesvol te zijn in wat je doet en wie je mag zijn. Zelfredzaam zijn betekend dat je voor jezelf kunt zorgen, zonder dat je uit hoeft te leggen waarom je dat zo doet. Dit geeft enorme vrijheid en levensvreugde.

“Je leven wordt echt zoveel eenvoudiger wanneer je stopt met het jezelf uitleggen aan anderen en gewoon doet wat voor jou werkt…”

Heb je hulp nodig bij het stoppen met “uitleggen over jezelf aan anderen”? Voel je vrij om een afspraak te maken voor coaching.

Scroll naar boven