Samhuinn (spreek uit Sau-en) is het feest wat het einde van de zomer aankondigt en het begin van de winter.
Sommige mensen vieren dit op de avond van 31 oktober, anderen doen dit op 1 november.
Weer anderen verbinden Samhuinn met nieuwe maan of volle maan. Wanneer je dit precies viert, dat maakt niet uit. Het gaat meer om de bewustwording van de overgang tussen licht en donker en wat dit betekent in het ritme van de seizoenen.
Die seizoenen die we nu hanteren, die waren lang geleden niet zo specifiek. De lichte helft van het jaar, waarin de dagen langer waren dan de nachten, werden zomer genoemd, de donkere helft, waarin de nachten langer waren dan de dagen was winter. Zo wordt, volgens verschillende oude bronnen, 1 mei als het begin van de zomer gezien en 1 november als het begin van de winter. Deze twee punten liggen tegen over elkaar in het jaarwiel.
En even ter verduidelijking. Midwinter is dus niet het begin van de winter, maar het midden. En iets wat het midden ergens van is, kan nooit het begin ervan zijn.
In de podcast van Natuurwijze vertel ik je van alles over het jaarwiel en kun je het wiel gratis downloaden op mijn website. Zie onderin deze blog voor de links.
Alles begint in het donker
Samhuinn is voor mij tekenend voor het afscheid nemen van het oude en het maken van een nieuw begin. Dit is wanneer ik het Keltische Nieuwjaar vier. Want ik geloof dat alles in het donker begint en langzaam naar het licht groeit. Zo kunnen we als mens in alle rust ontwikkelen of opnieuw beginnen.
Een tijd om offline te gaan en je naar binnen te richten
Samhuinn was ooit bedoeld om te vieren dat de oogst binnen was en alle voorraad bijgewerkt. Het werk was klaar. De tijd van verhalen (van voorouders) en naar binnen keren, wijsheid doorgeven, het eren van de donkere rust tijd. Dit duurde tot de eerste tekenen van lente zich aankondigden met Imbolc. Daartussen lag midwinter. Natuurlijk was er werk te doen, maar het harde werken was gedaan.
Nu gaan we gewoon door met werken en druk druk druk zijn. Met klimaatbeheersing, veel kunstlicht en het blauwe licht van onze digitale schermen bootsen we de zomer een hele winter na.
Maar onze behoefte aan rust en “eigen tijd” blijft. Deze gaat nu verloren in het niet kunnen pauzeren van onze drukdoeningen en online schermtijd.
Samhuinn is daarom een prachtige manier om stil te staan bij wat voor jou belangrijk is. En wat ook echt helemaal van jou is, zonder te moeten presteren voor anderen. Je af te stemmen op wie je werkelijk bent en aandacht te schenken aan waar je vandaan komt, maar ook eerbied voor wie je voor hebben geleefd in deze wereld. Een tijd om offline te gaan en je naar binnen te richten, om het maar in moderne termen te noemen.
De sluiers zijn dun
Wat betekent het eigenlijk wanneer de sluiers dun zijn?
Dit geeft aan dat contact maken met de andere wereld, of geestelijke wereld makkelijker gaat. Het is het gevoel van tussen waken en slapen inzitten. De wereld van onze voorouders, gidsen en degene die de drempel van leven naar dood zijn overgegaan verblijven als het ware in de “andere wereld”. Telkens wanneer er belangrijke overgangen in het jaar zijn, dan zijn de sluiers dun. Dit is tijdens Samhuinn, rond Midwinter, Beltane en Midzomer het geval, waarbij er beter contact kan worden gelegd met Elfen, feeën en natuurgeesten, voorouders, gidsen, goden en heiligen.
Je kunt van deze dunne sluiers gebruik maken om je meer bewust te worden van wie je bent en wat de andere wereld je duidelijk wil maken. Een mooie tijd voor meditaties, droomdivinatie en visioenen.
Samhuinn is een zinvolle tijd om je voorouders te eren of de mensen te gedenken die zijn gestorven.
Allerheiligen (1 november) en Allerzielen (2 november) zijn daar een mooi voorbeeld van.
Hoe kun je Samhuinn vieren?
In deze blogpost geef ik je 21 manieren om dit feest, wat ook wel als Samhain wordt geschreven, te vieren.
Het zijn hele uiteenlopende manieren waar je er 1 of 2 kunt uitkiezen. Je zal merken dat een deel is gericht op het eren van je voorouders en een ander deel voornamelijk voortkomt uit het oude geloof je te moeten beschermen tegen het kwade. Die gebruiken hebben allemaal een oorsprong in ons verre verleden.
Samhuinn vieren kan heel eenvoudig van een kaarsje aansteken voor een geliefde die gestorven is tot een ingewikkeld ritueel op de juiste tijd.
Hieronder in willekeurige volgorde:
1. Vier het einde van de oogsttijd
Nodig vrienden of familie uit voor een gezamenlijke maaltijd met gerechten van dit seizoen. Denk aan pompoen, appel(moes, taart, cider), noten, wortels, knollen, stamppot, krenten, rozijnen (soulcake) .
2. Gedenk de doden
Dek de tafel met een extra bord en hef het glas op een geliefde in het hiernamaals, waarbij je mooie herinneringen ophaalt en positieve woorden uitspreekt.
3. Brand kaarsen voor je raam, zodat dierbaren de weg naar huis kunnen vinden
4. Organiseer een stille maaltijd (dumb supper)
Dit is een plechtige aangelegenheid waar in alle stilte een maaltijd wordt genuttigd en dus minder geschikt is voor jonge kinderen. Er zijn verschillende manieren om een stille maaltijd te organiseren. Het belangrijkste is dat niemand iets zegt tijdens deze maaltijd en dat er een plek wordt gereserveerd voor de voorouders of overleden dierbaren. Een brandend kaarsje representeert 1 ziel of voorouder op de gereserveerde plek. Het is fijn om de ruimte waar je de maaltijd wilt nuttigen energetisch te reinigen en een beschermende cirkel te trekken.
5 Zet een bord met eten bij een open raam of buiten de deur
Ooit is het de gewoonte geweest om rondom Samhuinn en Midwinter een bord met eten voor een open raam te zetten, of buiten de deur. Dit bord was bedoeld voor dolende geesten, elfen en natuurwezens, in de hoop dat ze het huis met rust zouden laten en hun plagerijen elders zouden uitten. Deze gewoonte is verbonden met de Wilde jacht, of de Wilde heir. Ons gebruik om met Sinterklaas een schoen te zetten en hierin een wortel achter te laten voor het paard is daar een voorbeeld van.
6. Maak een altaartje voor je voorouders
Een altaartje hoeft niet meer te zijn dan een plankje in een open kast, een hoekje in de vensterbank of een tafeltje op een mooie plek in je huis. Hierop kun je foto’s of gebruiksvoorwerpen (oud horloge, een ring) plaatsen van je ouders, of mensen die een belangrijke rol hebben gespeeld in jouw leven. Voorouders hebben misschien niet altijd een foto of een voorwerp achtergelaten. Je kunt ook voor andere items kiezen die je voorouders representeren.
Het kan heel simpel: een foto, een kaarsje en een vriendelijk woord.
7. Bezoek het graf van een dierbare
Je kunt een klein offer brengen in de vorm van een brandend kaarsje, verse bloemen, gedroogde kruiden (Rozemarijn bijvoorbeeld) of een mooie beker met vers water neerzetten.
8. Hol een pompoen uit
Een pompoenlicht hoort eigenlijk bij Halloween en is, volgens een Ierse legende, om de dolende ziel van Stingy Jack af te schrikken. Het heet dan ook een Jack o’lantern.
Andere groenten zoals knolgewassen en bieten werken ook, want het uithollen van knollen en deze gebruiken als afschrikwekkende lichten, was al bij de Kelten bekend.
9. Eet een ei
Het eten van het ei wordt in de Joodse traditie als een eerbetoon aan de overledene gezien, wiens lichaam dood is, maar wiens ziel een nieuw leven krijgt in het hiernamaals
(bron: is er eten na de dood , foodinspirationmagazine.com, Cecil Cremer)
10. Maak een wandeling in de omgeving waar je grootouders geboren zijn
11. Maan een bon-fire
Vuren hebben een belangrijke rol in alle jaarfeesten. Tijdens Samhuinn bereikt de god Lugh (de god die met Lughnasadh wordt geoogst en vermalen tot graan) de onderwereld en heerst het donker in de bovenwereld. Vuren herinneren ons aan het licht, het vuur van de zon en de zonnegod Lugh.
Een vuur verbrand datgene wat achter je ligt en zuivert de weg voor je. Het beschermd tegen het kwade en verdrijft het duister. Een bon-fire, eigenlijk een bone fire, gemaakt van botten, hielp in vroegere tijden mensen te zuiveren van de pest en andere gevaarlijke ziektes. Dit werd gedaan door er overheen te springen, er tussen door te lopen of er naast te gaan liggen zodat de rook over je heen blies. Misschien waren de botten wel bedoeld als offer. Het vuur in ieder geval om het kwade af te weren.
Zelf kun je een vuur maken in je haard of buiten en afscheid nemen van iets wat je niet langer dient.
Schrijf op een papiertje datgene waar je afscheid van wilt nemen en verbrand dit in het vuur, terwijl je je voorstelt hoe je hiervan wordt bevrijd en het daadwerkelijk in het vuur wordt verbrand.
12 Maak een grafheuvel- of hunebed wandeling
Hunebedden en grafheuvels zijn er genoeg in Nederland.
Zo vind je de meeste hunebedden in Drente. Grafheuvels zijn veel breder verspreid. Een overzicht vind je in de linkjes: Grafheuvels (klik) en Hunebedden (klik).
13. Bekijk een oud fotoalbum en ga op zoek naar verhalen van je voorouders
14. Maak een wandeling in de natuur
Maak een meditatieve wandeling in de natuur en hoe deze afscheid neemt van het vruchtbare seizoen en in ruste gaat.
15. Decoreer je huis
Verzamel gevallen bladeren, droog ze in een dik boek of in een plantenpers en decoreer je huis met herfstblad en andere herfstschatten
Wanneer je de gedroogde bladeren voorziet van een bijenwaslaagje, kun je ze langer bewaren en zijn ze iets minder kwetsbaar. Hang ze op in je huis, of maak er een mooie mobile van.
16. Divineer
Doe een divinatie nu de sluiers zo dun zijn.
Tijdens een meditatie, een tarotlegging of een schouwing, kun je afstemmen op je voorouders en hen vragen om raad.
17. Neem een time-out
Neem in de dagen rondom Samhuinn een paar dagen helemaal voor jezelf. Ga offline, zet je telefoon eens uit en lees eens een boek, doe iets creatiefs.
Onze voorouders benutten de winter voor het vertellen van verhalen en het doen van handwerk. Zo namen ze een gezonde balans tussen werken en rusten.
18. Maak een jaar-review
Samhuinn is een tijd om het leven te vieren in contrast met de dood. Het is een ideale tijd om naar binnen te keren en te reflecteren waar je bent op dit moment. Maak een review van dit jaar. Maar neem rust voordat je aan iets nieuws begint. We gaan met deze tijd een droomtijd in waarbij we pas na Imbolc (2 februari) met onze plannen naar buiten komen omdat ze dan in het licht worden gepresenteerd. Dan pas hoef je in actie te komen. Nu gaan we eerst een droomtijd in.
19. Houd een seance
Wil je contact met de doden? Houd een seance, maar wel op eigen verantwoording.
20. Gebruik kruiden
Aan Samhuinn zijn verschillende kruiden verbonden die een magische, een beschermende of zuiverende werking hebben, maar soms ook in combinatie als wierook kan dienen om goede geesten uit te nodigen.
Zo is een combinatie van Lavendel en Sandelwood er eentje die “spirit” wierook wordt genoemd. Deze kan worden gebruikt om (goede) geesten uit te nodigen tijdens magisch werk.
Andere kruiden die worden geassocieerd met Samhuinn zijn
Eik, Appel, Hop, Marjolein, Duivenkervel, Hazelaar, Koningskaars, Nachtschades, Salie, Boerenwormkruid, Westerse levensboom. Niet alle kruiden zijn voor inwendig gebruik vanwege hun giftigheid.
Recept Samhuinn thee:
1 Laurierblaadje, Duizendblad, Hyssop (kan vervangen worden door Lavendel), Salie en Appel.
Overgiet deze kruiden met water wat gekookt heeft en laat 10 minuten trekken.
21. Sluit je aan bij anderen
Zoek naar een openbare Samhuinn viering bij jou in de buurt of organiseer er zelf eentje. Tegenwoordig wordt er online heel veel reclame gemaakt voor vieringen en openbare gelegenheden waar je aan kunt sluiten.
Ben je nieuwsgierig waar ik me bij aansluit? Neem dan een kijkje op druiderij.nl, dit is de site van OBOD, de Nederlandse Druïden.
Leren luisteren naar je innerlijke stem
Samhuinn is het ontdekken hoe je tijd voor jezelf kunt nemen door naar binnen te keren. Met het naar binnen keren bedoel ik niet dat je je afsluit voor de rest van de wereld, maar dat je een blik naar binnen werpt, voelt wat voor jou belangrijk is en naar je innerlijke stem leert luisteren. Waar wordt je blij van? Wat heb je nodig? Wat is echt alleen van jou? Wat is iets wat je graag doet en waarvoor je niet hoeft te presteren?
En het maakt niet uit of je deze “tijd voor jezelf” inplant in je eentje of samen met anderen. Samhuinn is de bewustwording van deze belangrijke behoefte van de mens. Een heel oud gebruik wat werkstress kan voorkomen en zelfs een burnout….
Herken je de behoefte om meer tijd voor jezelf te willen, maar je weet niet waar je moet beginnen?
Of vind je het moeilijk om echt tijd voor jezelf te nemen omdat er altijd andere dingen tussendoor komen die meer belangrijk zijn?
Via natuurcoaching of individuele sessies kan ik je inspireren je eigen “jou tijd” te creëren. Om meer dingen te doen waar je echt blij van wordt.
Voel je vrij om contact op te nemen.