Bij het verzamelen van kruiden en eetbare wilde planten wordt vaak gedacht aan de lente en de zomer. Toch zijn kruiden en eetbare wilde planten iets van het hele jaar. Ieder seizoen heeft zijn eigen planten die je kunt oogsten.
In deze blogpost geef ik je 5 redenen waarom je juist in januari al kunt beginnen met het leren herkennen en verzamelen van geneeskrachtige kruiden en eetbare wilde planten.
1.Wordt vertrouwd met alle groei stadia van een plant
Een plant leer je het beste kennen als je het zelf vanuit een zaadje opkweekt. Goudsbloem is hier een mooi voorbeeld van. Door alle groei stadia aandachtig te bestuderen leer je een plant pas echt goed kennen.
Een andere manier is om er op uit te gaan. Wanneer ik buiten ben wordt mijn oog altijd getrokken naar kruiden en eetbare wilde planten. Het maakt niet uit of ik in een stad ben, of midden in de natuur. Door het hele jaar op de groei en bloei van kruiden (bomen en planten) te letten, ben ik vertrouwd geraakt met alle groei stadia. Zo zie ik bijvoorbeeld heel duidelijk het verschil tussen een rozet van smeerwortel en een rozet van vingerhoedskruid en weet ik waarom ik na een bepaalde periode een plant niet meer hoef te oogsten.
Toen ik zo’n 10 jaar geleden begon met het gebruik van kruiden heb ik mezelf aangeleerd om een plant in alle stadia te volgen en te observeren. Vooral wanneer je pas begint met het gebruik van kruiden en eetbare wilde planten is dit een aanrader. Ga dus nu alvast op zoek. Ook in januari is er in de natuur van alles te vinden.
2. Inventariseer, zodat je straks meteen kunt oogsten
Door nu alvast op zoek te gaan naar kruiden en eetbare wilde planten, kun je de plek onthouden voor later.
De vroege kruiden zijn nu nog heel klein en in februari is er vaak nog kans op sneeuw en vorst. Maar als je nu alvast kruiden kunt vinden op een bepaalde plek, dan komen ze na de vorst periode terug en kun je oogsten als ze groter zijn. Denk aan brandnetel, weegbree en zuring.
3. Maak een lijstje wat je kunt oogsten in welke maand
Zaterdag 20 januari (2018) is het de dag van Fabianus en Sebastiaan (katholieke patroonheiligen).
Volkswijsheid vertelt: “Sebastiaan en Fabiaan doen het sap in de bomen gaan.” Dat betekend dat rond hun naamdag de sapstroom van sommige bomen weer op gang komt. Voor het oogsten van berkenwater is dit dus iets om rekening mee te houden. Oogst je later in het jaar nog van een berkenboom? Dan kan deze doodbloeden.
4. Worteltijd
Vanaf midden herfst kun je wortels van planten oogsten voor geneeskracht of wild voedsel. Ik wacht meestal totdat een plant is afgestorven. Op 1 november stop ik met het oogsten van wortels omdat het wintertijd is en vaak de vorst in de grond verhinderd om wortels te oogsten. Vanaf 2 februari warmt de grond langzaam op en begin ik weer met het oogsten van wortels totdat de planten weer beginnen met groeien bovensgronds. Tussen 1 november en 2 februari (Samhuinn en Imbolc) laat ik de natuur met rust, volgens oud gebruik.
In de lente en de zomer zitten er maar weinig voedingsstoffen in de wortels van planten. De winter is de ideale tijd om de geneeskracht te benutten die dan is opgeslagen in de wortel. Dit geldt alleen voor kruiden waarvan beschreven is dat je de wortel kunt gebruiken om te eten of om er een kruidenproduct van te maken.
5. Kennis maakt bewust en zelfredzaam
Wanneer je in januari alvast begint met het leren herkennen van kruiden, eetbare wilde planten, bomen en struiken, dan zal je merken dat je stukje bij beetje meer kennis op doet. Je ervaart hoe kostbaar de natuur is en hoe het ons voedt. Ook leer je de waarde van de verschillende seizoenen kennen. Je word je bewust van schaarste en overvloed. Door zorgvuldiger met de natuur om te gaan wordt je zelfredzaam. Hierbij is praktijkervaring echt super belangrijk. Ga er dus op uit. Begin maar gewoon en gebruik je zintuigen, leer planten en kruiden kennen. Simpel, omdat alles wat je aandacht geeft groeit.
Kruiden leren herkennen door mee te doen aan een wandelworkshop
Op 11 maart (2018) geef ik een Kruiden Wandel Workshop. De eerste van dit seizoen.
Deze kruidenwandeling is een wandel les in kruiden. Je leert geneeskrachtige- en eetbare planten herkennen en toepassen. Door mee te wandelen met deze kruidenwandeling ben je actief bezig met belevend leren. Zo kun je alles wat je hebt geleerd thuis in de praktijk brengen.
Je hoeft geen kruidenkennis te hebben om mee te kunnen doen aan deze wandeling. De lessen zijn voor iedereen toegankelijk die geïnteresseerd is in kruiden en geneeskrachtige planten.
Heb je al enige kruidenkennis? Dan is deze wandeling een waardevolle verdieping in de reeds aanwezige kennis. Tijdens deze kruiden wandeling neem je waar hoe een plant er in het echt uit ziet. Door te voelen aan planten, ontdek je het verschil in structuur van het blad, de steel en de bloemen. Bij sommige kruiden is de geur onmiskenbaar en bij andere kruiden speelt de smaak een grote rol. Deze aanwijzingen zijn een hele belangrijke factor om een kruid goed te kunnen determineren.
