Halverwege volgende maand (maart) is het midden lente! Stukje bij beetje zie ik de natuur zich klaarmaken voor uitbundigheid aan groen. Dit gaat stapje voor stapje, want als alles zich tegelijkertijd zou openen en ontwikkelen dan is er voor sommige planten geen ruimte.
De natuur woelt zich op dit moment in haar slaap en wordt langzaam wakker. Vergelijk het met het wakker worden in de ochtend; je hebt even tijd nodig om uit je droom te komen, je ogen open te doen, rustig op te staan, je aan te kleden, te ontbijten en misschien wel een eerste kop koffie om te kunnen zeggen: “Ja nu ben ik wakker” Je hebt een ritme, een ochtend ritueel.
Dit zelfde ritueel heeft de natuur ook. Zij begint met groeien laag bij de grond. Sneeuwklokjes, Speenkruid, Gele kornoelje, Kleine veldkers en Maarts viooltje. Deze planten kunnen groeien in deze tijd van het jaar. De temperatuur is goed en er is net voldoende licht om te ontwikkelen. Dan komen de eerste struiken in maart en in april staan nagenoeg alle bomen in hun lentekleed. De beweging is van beneden naar boven.
Imbolc of Maria lichtmis?
Dit ontwaken vraagt om een feest. We komen uit de winter en hebben de lente in het vooruitzicht. De tijd van natuurlijke rijkdom komt er aan! Dit is het feest van het toenemende licht. Dit is ook de tijd van de puurheid van sneeuw, het opruimen van alles wat niet meer nodig is om plaats te maken voor het nieuwe. Dit is de tijd dat lammetjes geboren worden en sneeuwklokjes verschijnen.
In vroegere tijden, toen we de welvaart van supermarkten nog niet kenden, was februari de maand waarin de laatst bewaarde wortels en wintervoedsel werd gegeten. Soms was er gebrek aan eten. Dankbaar werd gebruik gemaakt van de moedermelk van dieren. Denk aan de eerste lammetjes die in deze tijd geboren werden. Voor de mensen toen was het noodzakelijk om te kunnen overleven.
Het Iers-Celtische Oimelc, wat ooi-melk (en “in de buik”) betekend, is dan ook de oorspronkelijke naam voor Imbolc.
De (moeder) godin Brigit (Brighid) wordt vereerd met dit feest. Zij is de vrouwe van het vroege voorjaar. Zij is ook bekend als godin van de vruchtbaarheid en de poëzie, maar ook de godin van de geneeskracht, het onderwijs en de ambacht. Bridget was wijdverspreid bekend, zowel bij de Kelten als bij de Brittaniërs. Mogelijk was ze oorspronkelijk een godin van de landbouw, maar ze werd ook geassocieerd met de smeedkunst, geneeskunst en poëzie.
Tijdens de kerstening van Europa werd Brigit de heilige Brigida oftewel St. Brigid. En omdat de sterfdagen van de heiligen in de katholieke kerk worden herdacht is de dag van heilige Brigida, heel toevallig op 1 februari.
Maria lichtmis is het feest wat net als Imbolc op de tweede dag van februari wordt gevierd. Niet vanuit het ritme van de seizoenen, maar vanuit het ritme van het kerkelijk jaar, waarbij het licht van de wereld, het Christuskind, wordt opgedragen in de tempel. Daarnaast komt Maria lichtmis 40 dagen na kerst. Volgens Joods gebruik hoort een vrouw zich dan te reingigen, te zuiveren door het brengen van een offer in de tempel.
In de antoposofie zien we een overlapping van deze feesten waarbij Moeder Aarde weer langzaam begint met ademen en ik quote: “Om in de stilste concentratie de Christus geboorte opnieuw te volbrengen, waardoor de natuur, tegen de zwaartekracht in, in haar opstanding omhooggestuwd kan worden in de zonnewarmte.”
Door de eeuwen (en culturen) heen hebben de mensen dit proces in een vrouwengestalte vereerd.
Schone maagd van februari
Sneeuwklokjes hebben hier de symboliek als zuiveringsbloem en wordt ook wel Schone maagd van februari, Christusbloemen of lichtmisklokjes genoemd.
De gedachte van dit feest is het opdragen van de schepping aan het nieuwe licht van moeder aarde.
Imbolc is het feest van moeder en kind, van licht en water. Acht kaarsen rijzen op uit het water, zoals het licht van kinderen uit de baarmoeder tevoorschijn komt. De geboorte en de symboliek van kaarsen hoort van oudsher bij elkaar. Zo was het heel gebruikelijk dat vroeger vrouwen na een geboorte van een kind op feestelijke wijze een kaars de kerk indroegen; “het ter kerke gaan van vrouwen”. Net als Maria deed met Jezus. Ze bracht het Christus licht naar de tempel.
Vanaf de 11e eeuw werden op deze dag optochten met kaarsen gehouden en kaarsen voor het altaar gezegend. Deze optochten hebben hun oorsprong in de Romeinse spiritualiteit en werden gekerstend in de Maria lichtmis.
Wat vier je?
In heel Nederland worden feesten georganiseerd op deze dag. Je kunt een katholieke kerk bezoeken voor de Maria lichtmis. In de Hekserij wordt een Imbolc sabbat gevierd en Druïden vieren de Imbolc in een grove.
Vier je dit liever in je eentje of in een klein gezelschap? Maak dan eens een wandeling en ga op zoek naar de eerst tekenen van lente. Of maak een centrale plek in je kamer waar je verschillende items kunt etaleren. Denk aan kaarsen of 8 drijfkaarsjes in water, Sneeuwklokjes en andere dingen die jou doen herinneren aan vruchtbaarheid en de naderende lente. Schrijf een gedicht waarin je dankbaarheid beschrijft voor de komende lente. Draai muziek die je vind passen bij deze tijd. Ruim je kamer op om plaats te maken voor het nieuwe. Lucht het huis, waarbij je alle ramen in je huis even open zet om de frisse lucht binnen te laten komen.
Drink melk met honing en Anijs of maak een thee van Anijs, Fenegriek of Venkel.
- Anijs – geeft gevoel van geborgenheid, rust en vreugde
- Fenegriek werkt aansterkend
- Venkel helpt je om de stap te (durven) zetten
Je kunt deze dag speciaal maken door de kaarsjes aan te steken en rustig je gedachten te richten op datgene waar jij je in de komende tijd mee bezig wilt houden.
Breng je aandacht naar een duidelijk gevoel, een overtuiging en concentreer je op het beste in je leven, ongeacht wat er om je heen gebeurt in de wereld of in je directe omgeving. En stel je dan eens voor dat je een mand vol met krachtige zaadjes hebt. Deze zaadjes zijn van Goddelijke inspiratie en dragen de belofte van een grote oogst die je mag delen met anderen. Waar staan ze voor? Je oogst wat je zaait. Droom groot, droom mooi, zaai maar en onderneem actie. Ervaar het uitzonderlijke.
Wanneer je klaar bent met deze meditatie, doof je de kaarsjes en stel je je voor hoe het licht zich over de hele aarde verspreid.
Klik hier voor mijn filmpje over het maken van een Brigit-kruis.
Fijne Imbolc!
