Hoe past hemelvaart in het jaarwiel en het ritme van de seizoenen?

Hemelvaartsdag, die ene dag, veertig dagen na Pasen dat Christus ten hemel vaart. Het is een officiële feestdag in Nederland. Maar wat vier jij op deze dag?
Heb je dit feest “losgelaten”? Of zou je hier voor jezelf meer betekenis aan willen geven?

In gedachten ga ik terug naar mijn kindertijd om te herinneren hoe we hier thuis en op school bij stilstonden en wat deze dag voor mij nu kan betekenen. Eigenlijk kom ik tot de conclusie dat ik veel meer herinneringen heb aan Pasen en Pinksteren. Dit waren duidelijk feestdagen, terwijl we bij hemelvaart afscheid nemen van de Christus in menselijke vorm. Een soort uitzwaaien en hopen op een wederzien.

Je hoeft niet per se te “geloven” om uit deze dag en het verhaal een mooie boodschap te halen. Hemelvaart heeft als boodschap dat je op jezelf bent aangewezen. Je zou dus net zo goed kunnen zeggen dat hemelvaart het feest is waarbij je “genoeg hebt geleerd om het zelf te kunnen”. Met het vooruitzicht naar Pinksteren waarbij je wordt bevestigd in deze kracht.

De plek in het ritme van de seizoenen

Wanneer je naar het jaar kijkt als de cyclus van een mensenleven, dan begint het prille leven als conceptie/incarnatie bij midwinter (21 december). Bij Imbolc (2 februari) is het jaar symbolisch een kind van 7. In de lente (21 juni) een beginnende puber van 11, in zijn/haar volle levensenergie. Bij Beltane (1 mei) een jong volwassene, de tijd van “de geliefden”.
Wanneer je de kerkelijke feesten hier in probeert* te plaatsen, valt Hemelvaart in de periode dat we als mens volwassen zijn geworden en ons eigen pad mogen gaan zoeken. We gaan uit huis, we trekken de wijde wereld in of we stichten een eigen gezin. En ook in de natuur is het nu de tijd dat jonge planten de “tip over” maken naar volwassen gewassen door te bloeien. Dit is ook de tijd om planten met een kruipwortel te vermeerderen door ze af te steken of te scheuren, zodat zich nieuwe volwassen planten kunnen vormen. Jonge planten moeten het zelf kunnen… Volg je me nog? Het helpt wanneer je een aantal stappen achteruit doet en dit met de nodige afstand kunt bekijken om het totaal plaatje te zien. Maar voor mij is dit ritme van het jaar verbonden met de boodschap in de feestdagen. Je hebt nu genoeg kracht, je hebt genoeg geleerd om het zelf te kunnen.

*Pasen heeft geen vaste datum in het jaar. Het wordt gevierd op de eerste zondag na volle maan in maart (ei-maan) en hierop worden de feestdagen (m.u.v. kerst) gevierd.
Het jaarwiel van natuurfeesten is gebaseerd op de zonnestand. Op midzomer heeft de zon zijn hoogste punt bereikt, op midwinter zijn laagste.

Laten zien wat je in je mars hebt

Terug naar het jaarwiel. De winter is de tijd voor het maken van plannen. De ideeën die je hebt gekregen in het prille begin van het jaar, daarmee ben je aan de slag gegaan in de vroege lente (Imbolc). Wanneer je ideeën hebt ga je meestal eerst op zoek naar informatie of inspiratie om ze vorm te geven en je zoekt als het ware hulp van buitenaf.
Maar deze periode tussen Beltane en midzomer is juist de tijd dat je van al deze inspiratie en informatie iets maakt wat uit jezelf komt. Je bent nu als het ware op jezelf aangewezen om te laten zien wat je in je mars hebt. Je mag gaan bloeien, de beweging is naar buiten.
Door de boodschap van hemelvaart op deze manier te benaderen laat ik je zien dat er overeenkomsten zitten in de christelijke feestdagen en de feesten in het ritme van de seizoenen, maar ook met het ritme wat je jaarlijks doorleeft als mens. Is het toevallig dat deze feest themas in de zelfde periode vallen? Ik denk zelf van niet.

Ritme

Net als het ritme in de natuur-jaar-feesten, hebben de feesten in de bijbel ook een ritme. Dit is ongeveer 40 dagen. Het getal 40 is in deze bijzonder omdat het gaat om transformatie, verandering en beslissingen, maar ook is het van invloed op levensprocessen: 40 weken zwangerschap van een vrouw, 40 dagen zwangerschap van een dier. 40 dagen voordat een zaadje zich ontwikkeld heeft en boven de grond uitsteekt, 40 dagen voor herstel van een ziekte (bijvoorbeeld botbreuk). Tussen de jaarfeesten zitten 40 tot 50 dagen, tussen de kerkelijke feesten 40. 

Oefening

Zoek een plek op waar je ruim kunt bewegen. Bij voorkeur buiten.
Ga stevig op je beide voeten staan, in balans en houd je rug recht. Plaats je rechterhand op je linker schouder en je linkerhand op je rechter schouder. Adem in…. en bij het uitademen laat je je schouders tegelijkertijd los en maak je rustig een wijd opengaand gebaar met je armen, waarbij je je armen zo wijd mogelijk open doet naar achteren, totdat je niet verder kunt. Merk hoe je kin als vanzelf naar boven gaat. Je armen openen en je kin naar beneden is veel minder comfortabel.
Wat ervaar je nu als je zo met uitgespreide armen en opgeheven kin staat? Geef maar woorden aan dit gebaar.
Fijne Hemelvaarstdag!

Tekst en oefening ©2020-Aukje Natuurwijze

Meer lezen over hemelvaart?
Klik hier voor alle bijbels op een rij
Marcus 16: 19- 20, Lucas 24: 50-53 en Handelingen 1:1-26



Scroll naar boven